W dniach od 24 czerwca do 2 lipca 2025 roku mieliśmy okazję podziwiać efekty całorocznej pracy osób studiujących grafikę artystyczną na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Kryjąca się w przestrzeni niepozornego budynku, z dala od gwaru ulicy 27 grudnia, wystawa Od:rzeczy okazała się być miejscem wypełnionym ciekawymi i dojrzałymi realizacjami. Ta niegdyś mieszkalna przestrzeń teraz gościła mniej standardowych lokatorów. W poszczególnych pokojach zaprezentowane zostały owoce nauki osób studiujących w poszczególnych pracowniach. Jednak Wydział Grafiki podejmuje działania symultaniczne, pokonujące grubość ścian i wychodzące poza pozorne podziały. To, co doceniam w tak skomponowanej ekspozycji to brak przywiązania do monotematyczności i jednolitości. Prace reprezentują szeroki wachlarz podejść twórczych, począwszy od tradycyjnego warsztatu graficznego po zaskakujący konceptualizm.
Po przekroczeniu progu drzwi wita nas dziecięcym wspomnieniem kolaż Eryka Korusa ,,Miejsce zerowe”. Dalej otwiera się przed nami ogród obfitości: prace z macierzy (m.in. z pracowni druku płaskiego, grafiki wklęsłodruku czy litografii oraz druku offsetowego), tkaniny, obiekty przestrzenne, instalacje wideo, biżuteria, czy nawet jedyny w swoim rodzaju instrument, na którym można zagrać i odkryć jego nowe brzmienie.
Wystawa stała się również okazją do obejrzenia i dotknięcia książek i artzinów z pracowni introligatorstwa i pracowni poligrafii. Wśród nich uwagę przyciąga książka artystyczna ,,Zasady obowiązujące” Bachewicza, oryginalny obiekt-sukienka ,,Ja sama” Silskiej czy gazeta drukowana na obrusie ,,Flaga Polska” Emilii Kaczmarczyk, Brunona Lipińskiego i Bogny Lupińskiej.
Ekspozycja, tak dorodna w indywidualne podejścia twórcze, składa się jednak na znacznie głębszą opowieść. Tematy realizowane odrębnie w poszczególnych pracowniach zaczynają wybijać wspólny rytm. Wybrane prace prowadzą dialog na temat historycznego pojmowania rzeczy w ujęciu osaczającego nas dziś systemu kapitalistycznego. Tytuł wystawy Od:rzeczy bezpośrednio nawiązuje do systemowych wartości, do koncepcji wymiany towarów i do wiążącej się z tym władzą. W tym ujęciu donośny głos ma zatem aspekt społeczny. Prace wypowiadają się w szerokim stopniu na temat feminizmu (realizacja Małgorzaty Alichnowicz ,,Mężczyzna”, która za pomocą wyhaftowanych słów na krawacie zestawia ze sobą stereotypowo ,,męskie” cechy z ich przeciwieństwami, np. ,,twardy-miękki”, ,,mocny-słaby”), indywidualnego pojmowania męskości (Kolektyw.ekk ,,Chłopięctwo”), a także zdrowia (serigrafia na tkaninie Karola Bachewicza „Błąd przeżywalności”, która przedstawia wyjątkową mapę na sylwetce człowieka. Postać zdobią kolorowe kropki, gdzie każdy kolor odpowiada innej, niewidocznej chorobie, jednak z pominięciem chorób psychicznych) i wpływu wszechobecnego konsumpcjonizmu (Maja Ławniczak ,,500 rzeczy, których nie wyrzuciłam”). Prace wyrażają niepokój, a także kwestionują dotychczasowe tradycje i skostniały porządek.
W tym świetle, osadzona w przestrzeni niemal intymnej dla człowieka, w prywatnym zaciszu domowego ogniska otoczonego piętrami innych mieszkań, całą małą społecznością sąsiedzką, wystawa Od:rzeczy nabiera dodatkowego znaczenia. Wskazuje na silną obecność sztuki w naszej codzienności. Tym samym rzeczywistość kształtowana jest poprzez pielenie i porządkowanie znaczeń, ogniskowanie istotnych wątków, a mówiąc ściślej, także poprzez niezwykle potrzebny ruch oporu wobec zagrożeń wciąż nienasyconego systemu kapitalistycznego.
Od:rzeczy. Wystawa końcoworoczna Grafiki Artystycznej UAP
25.06.2025–2.07.2025
ul. 27 Grudnia 3A, Poznań
Kurator: Maciej Kurak
Osoby uczestniczące w wystawie: Małgorzata Alichnowicz, Filip Andrunyk, Zofia Balbierz, Natalia Bartkowiak, Karol Bachewicz, Eryka Bitka, Małgorzata Bubnowicz, Karolina Bujakowska, Alicja Burzyńska, Wiktoria Domagała, Jan Dyczko, Julia Feikisz, Krystian Florczyk, Jakub Frąszczak, Rem Giełwanowski, Ewa Geisler, Zuzanna Gryś, Alicja Guz, Sonia Igiel, Adrianna Emilia Iwanowska, Nora Jakubowska, Yana Kharevich, Maciej Kompf, Joanna Kluj, Eryk Korus, Kinga Krasucka, Ewa Krysiak, Oliwia Kużdowicz, Małgorzata Kuczerawa, Hanna Lee, Brunon Lipiński, Bogna Lupińska, Karolina Literska, Maja Ławniczak, Julia Maksymiuk, Urszula Marcinkowska, Anna Marek, Zuzanna Martinek, Lidia Medel, Julia Miedzińska, Mikołaj Mroczkowski, Zofia Ograbek, Zuzanna Piotrzkowska, Julia Pietrzak, Zoja Postół, Klaudia Przysucha, Karolina Przybylska, Emilia Rybak, Dobrochna Sauer, Paulina Silska, Aliaksandra Smal, Dominika Stachewicz, Zuzanna Stempska, Kajetan Śliwocki, Alicja Tacakiewicz, Angelika Tomkiewicz, Aleksandra Tomaszewska, Hanna Tomaszewska, Adrianna Tondaś, Gabriel Wierzbowski, Daria Włodarczak
